چه اهل کوهنوردی باشید و چه نه، می‌دانید که کوه‌ها یکی از زیباترین مناظر را دارند. بسیاری از افراد عقیده دارند، بودن و ماندن در طبیعت کوه، احساس سبکی و آرامش به‌وجود می‌آورد. آرامشی که آرزوی همه‌ی ماست. کوه‌های زیبای ایران، بسیار متنوع هستند و واقعاً جمع‌آوری لیستی از زیباترین آن‌ها، دشوار است!

از نظر جغرافیایی، کشور زیبای ما، در بخش‌های مختلفی از شمال تا جنوب، کوهستانی است. اگر به دیدن کوه‌ها علاقه‌مند هستید، لیست متنوعی از شهرهایی که می‌توانید به آن‌جا سفر کنید، پیش‌رو خواهید داشت.

در این مطلب از مجله‌ی گردشگری دیدارگر، به معرفی زیباترین و دیدنی‌ترین کوه‌های ایران پرداخته‌ایم. کوه‌های زیبایی که تماشای آن‌ها حتی از روی تصویر هم بسیار جذاب و لذت‌بخش است.

دماوند را همه می‌شناسند. ادبیات ایران پر است از ذکر و یاد این کوه زیبا. معروف‌ترین قله‌ی ایران و البته بلندترین کوه ایرانی! کوه دماوند در رشته کوه البرز واقع شده است. از شهرهای قم، ورامین، تهران می‌توان این کوه زیبا را دید.

کوه دماوند هم آتش‌فشان هست! اما در حال حاضر فعال نیست. اطراف این کوه چشمه‌های آبگرم وجود دارد. همین موضوع سبب شده تا دیدن کوه دماوند برای بسیاری از گردشگران، واجب باشد

! وجود آبشار یخی در این کوه، یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی پربیننده دماوند است. این آبشار همیشه به صورت یخ زده است و تنها در فصل تابستان در مدت زمان بسیار کوتاهی از شبانه‌روز، به صورت آب درآمده و سپس مجدد منجمد می‌شود.

در افسانه‌ها از کوه دماوند نیز زیاد یاد شده است. نمونه‌اش همین داستان فریدون و ضحاک که گفته شده ضحاک در غاری در کوه دماوند به بند کشیده شده است. هنوز هم بسیاری از افراد اعتقاد دارند که صدای ناله‌های شنیده شده از کوه، صدای ناله‌های ضحاک است.

دنا بلندترین کوه رشته کوه زاگرس است. کوه دنا در شهرستان دنا واقع شده است. این شهرستان نزدیک یاسوج است.

رشته کوه دنا سراسر شمال و شرق استان کهکیلویه و بویراحمد را در بر می گیرد. شرق و جنوب شرقی این رشته کوه به استان فارس، غرب آن به چهارمحال و بختیاری و در قسمت شمالی به استان اصفهان محدود می شود. به طور کلی بیشتر این رشته کوه از جمله بلندترین قله آن در استان کهکیلویه و بویراحمد واقع شده است.

رشته کوه های دنا با طول 80 کیلومتری و عرض 15 کیلومتری از شمال غرب در امتداد جنوب شرق گسترانیده شده و توسط سه گردنه بیژن، مورگل غربی و پوتک به سه رشته اصلی و یک فرعی تقسیم بندی گردیده.

این رشته کوه های جذاب سه غار و چشمه های متعددی را در دل خود جای داده، چشمه هایی پرطراوت که مهم ترین آنها میشی، شرنیک و اسپید می باشند. این منطقه با حیات وحش بسیار غنی و متعددی، زیستگاه گونه هایی متفاوت از انواع جانداران نظیر خرس قهوه ای، کرکس، سیاه گوش، سمور، راسو، بز و چکاوک می باشد.

 

سبلان، سفلون (به زبان تالشی)، ساوالان (به زبان ترکی آذربایجان) کوه زیبای استان اردبیل است. این کوه سه قله‌ی اصلی دارد که به نام‌های سلطان، هرم و کسری شناخته می‌شوند.

ناگفته نماند که کوه سبلان در فهرست آثار طبیعی ملی کشور ثبت شده است و هم‌چنین در اسفند سال ۱۳۹۹ دارای سند رسمی شده است. سنددار شدن کوه از تصرفات غیر قانونی آن و کوه‌خواری، پیشگیری به عمل می‌آورد.

این کوه نیز از کوه‌های زیبایی است که می‌توانید در ایران از آن دیدن کنید. امکاناتی نظیر تله کابین، تله اسکی، تله سیژ و … در این کوه واقع شده است. تله کابین توچال را دو شرکت فرانسوی (پوما) و اتریشی (دوپل مایر) ساخته‌اند.

کوه سهند در استان آذربایجان شرقی در شهر تبریز واقع شده است. اگر به تبریز سفر کردید، بازدید از این کوه و گردش در طبیعت آن را حتماً جزو برنامه‌هایتان قرار دهید.

کوه سهند از آن کوه‌هایی است که طبیعت بی‌نظیر و جذابی دارد. دامنه‌ی این کوه پر از گل لاله واژگون و ریحان است. ضمناً تمام سال، قله‌ی این کوه پوشیده از برف است! خیلی زیباست، مگر نه؟!

در دره‌های کوه سهند، رودخانه‌های زیادی هست که برخی از آن‌ها به دریاچه‌ی ارومیه می‌ریزند.

اگر به چابهار سفر می‌کنید، در جاده‌ی چابهار می‌توانید یکی از خاص‌ترین و زیباترین کوه‌های ایران را نیز ملاقات کنید. این کوه جذاب، بسیار شبیه به کوه‌های کره‌ی ماه هستند.

علت به وجود آمدن این کوه‌ها، رسوبات آهنگی جانداران دریایی، ماسه و خاک رس است. هیچ پوشش گیاهی ندارند و شکل چاک چاک به‌خصوصی دارند.

نکته‌ی جالب دیگر در خصوص این کوه‌ها، رنگ آن‌ها است. کوه‌های مریخی در رنگ‌های خاکستری و قرمز هستند.

این کوه زیبا، در رشته کوه زاگرس واقع شده است. بین شهرهای الیگودرز و دورود در استان لرستان. به اشتران کوه، آلپ ایران هم می‌گویند. در اطراف اشتران کوه نیز مناظر فوق‌العاده جذابی مثل دریاچه‌ی گهر وجود دارد.

در این منطقه حیواناتی مثل خرس قهوه‌ای، گرگ خاکستری، روباه، کفتار راه راه،‌بز کوهی، ‌قوچ، گربه وحشی، گربه جنگلی، سنجاب درختی، مار قیطانی و پرندگانی نظیر اردک، شاهین، کبک، عقاب و جغد زندگی می‌کنند. هم‌چنین پوشش گیاهی گون، ریواس، استپ و گل‌های طبیعی، در این کوه وجود دارد.

زردکوه، پس از دنا دومین قله‌ی بلند رشته کوه زاگرس به شمار می‌آید. این کوه یکی از پربارش‌ترین مناطق ایران است. رودخانه‌های زاینده رود و کارون (پرآب‌ترین رودهای ایران) از این کوه سرچشمه می‌گیرند. زردکوه در نزدیکی شهرستان کوهرنگ از توابع چهار محال و بختیاری واقع شده است.

این کوه نیز از کوه‌های زیبای ایران است که در تهران می‌توانید به دیدن آن بروید. در دامنه‌ی کوه بقعه‌ی بی بی شهربانو بنا شده است که گردشگران زیادی به قصد زیارت به آن‌جا می‌روند. پایین این بقعه، غاری وجود دارد که افراد برای نذر، در آن‌جا شمع روشن می‌کنند.

این کوه در رشته کوه البرز واقع شده است. بعد از دماوند و علم کوه، کوه خلنو به عنوان قله‌ی سوم بلند رشته کوه البرز شناخته شده است. خودِ قله، زیبایی متفاوتی از سایر کوه‌ها ندارد. اما مسیر رسیدن به قله، آن‌قدر جذاب و تماشایی است که نام این کوه را در لیست کوه‌های زیبای ایران آورده‌ایم.

 

این کوه، دومین کوه بلند پس از کوه دماوند در رشته کوه البرز است. مسیر قله‌ی علم کوه، برای سنگ نوردی و دیواره‌نوردی بی‌نهایت زیبا و البته صعب‌العبور است. این کوه در شهرستان کلاردشت در استان مازندران واقع شده است.

حیواناتی مانند کل و بز، خرس قهوه‌ای، پلنگ، گرگ، شغال، روباه، کبک دری و معمولی در این کوه زندگی می‌کنند. هم‌چنین گیاهانی مثل ارس خزنده، گیاهان بالشتکی مثل کلاه میرحسن، چوبک و گون در این کوه وجود دارد.

بینالود در امتداد البرز (شمال شرقی ایران) واقع شده است. رشته کوه بینالود در استان خراسان رضوی است. اگر به نیشابور، مشهد یا چناران سفر کردید، می‌توانید از این کوه زیبا نیز دیدن کنید. بینالود در گویش محلی به نام‌های بینالوت و یا بنلی نیز شناخته می‌شود.

در این کوه زیبا، معادن فراوانی وجود دارد که کانی‌ها و سنگ‌های ارزشمندی مثل فیروزه از آن استخراج می‌شود. برخی از قله‌های معروف بینالود، قوچگر، فلسکه، زشک، چمن و زرگرم است.

در کوه‌ بینالود، حیواناتی مثل قوچ، میش، عقاب شاهی، پلنگ، گرگ، شغال، روباه و انواع مارهای سمی و غیر سمی زندگی می‌کنند. همچنین از نظر پوشش گیاهی، گیاهانی مثل گون، ریواس، آویشن، زرشک کوهی، تمشک دم گاو، زیره کوهی، گلپر و موسیر در این کوه‌ها به صورت خودرو رشد می‌کنند.

خوب است بدانید که بینالود، داستان و افسانه‌های زیادی را در خود دیده است. به عنوان مثال در داستان سیمرغ عطار، آشیانه‌ی سیمرغ در این کوه قرار دارد. همچنین عارف بزرگی به نام ابراهیم ادهم، در غاری در کوه بینالود اقامت داشته است.

زمانی که کوهنوردی را به عنوان تفریح انتخاب کردید، باید یک روز خوب را برای گردش در کوه برگزینید. آب و هوا یک شرط اصلی برای این است که در تفریح و کوهنوردی اذیت نشوید! هم‌چنین باید تجهیزات و لباس‌های مناسب به همراه داشته باشید.

اگر قرار است از کوه بالا بروید، لازم است تا تجهیزات صخره‌نوردی مناسب به همراه داشته باشید. و اگر قرار است از تفریحات جانبی (مثل پیست اسکی) استفاده کنید باید وسایل لازم را به همراه داشته باشید. خلاصه این که بار و بندیل شما شرط مهمی برای آرامش در گردش خواهد بود.

بیش‌تر افراد، کوهنوردی را به صورت گروهی انجام می‌دهند. لیدر گروه با تجربه‌ی خود می‌تواند به شما مسیر بهتری را نشان دهد و هم‌چنین در صورت بروز مشکل، افراد تیم به هم کمک خواهند کرد. پس یک گروه پایه و مناسب انتخاب کنید.

هنگام تفریح در کوه، حواستان باشد که به حیوانات و پوشش گیاهی منطقه آسیبی وارد نکنید. از ریختن زباله خودداری کنید. یادتان باشد که طبیعت برای بقا و حفظ زیبایی خود به تلاش و کمک انسان نیز نیازمند است.

مطالعه پیش از شروع گردش، به شما کمک می‌کند تا شناخت بهتری از محیط داشته باشید. برخی از کوه‌ها چندین مسیر برای دسترسی به قله دارند. شما با مطالعه و تحقیق قبلی می‌توانید بهترین و مناسب‌ترین مسیر را برای این منظور انتخاب کنید.

اگر شهر و محل سکونت شما یا مقصد سفرتان، میزبان یکی از کوه‌های زیبای ایران است، وقت آن است که کفش‌های مناسب به پا کنید و برای دیدن طبعیت زیبای کوه، عازم شوید. همان‌طور که می‌دانید، آب و هوا در ارتفاعات، سرد است و همین موضوع سبب می‌شود تا طبیعت در اطراف کوه‌ها، متفاوت باشد. بسیاری از کوه‌های زیبای ایران، در دور و بر خود، انواع رودها و چشمه‌ها را جای داده‌اند و بسیاری دیگر، میزبان دشت‌های غرق گل و سبزه هستند. تماشای این همه زیبایی، یک نعمت بزرگ است.

اگر به عنوان کوهنورد یا صخره‌نورد به این طبیعت زیبا می‌روید، فقط همراه داشتن وسایل لازم را فراموش نکنید و سعی کنید زمانی به این ورزش بپردازید که آب و هوا مطلوب باشد. برخی از این کوه‌ها نیز با دخالت انسان، شامل انواع تفریحاتی نظیر تله کابین، تله استیژ و … هستند. حتی برخی از کوه‌های پوشیده از برف به صورت پیست اسکی درآمده و برای اسکی‌بازان مناسب خواهد بود.